Pytania i odpowiedzi BHP - Szkolenia BHP Warszawa wstępne okresowe dojazd outsourcing usługi obsługa PPOŻ

Idź do spisu treści

Menu główne:

Pytania i odpowiedzi BHP

Pytania i odpowiedzi

Jakie są formy szkoleń BHP?
Szkolenie BHP może być prowadzone w formach:

instruktażu BHP forma szkolenia o czasie nie krótszym niż 2 godziny lekcyjne, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności dotyczących wykonywania pracy oraz zachowania się w firmie zgodnie z przepisami i zasadami BHP,

kursu
forma szkolenia o czasie nie krótszym niż 15 godzin lekcyjnych, składającego się z zajęć teoretycznych i praktycznych, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy oraz umiejętności w zakresie BHP,

samokształcenia kierowanego
forma szkolenia umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie BHP, na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora, w szczególności przy zastosowaniu poczty lub Internetu, przy jednoczesnym zapewnieniu konsultacji z osobami spełniającymi wymagania dla wykładowców,

seminarium
forma szkolenia o czasie nie krótszym niż 5 godzin lekcyjnych, umożliwiającego uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie BHP.

Szkolenie BHP w formie samokształcenia kierowanego powinno zostać zakończone egzaminem sprawdzającym.
Samokształcenie kierowane dla wielu pracodawców i osób kierujących pracownikami (np. ze względu na trudności w oderwaniu od pracy w celu skierowania ich na kurs BHP lub seminarium) może się okazać przystępną, a często jedyną możliwą formą szkolenia, gdyż: odpowiednio zorganizowane powinno przynieść maksymalne efekty przy stosunkowo niewielkich nakładach finansowych, powoduje znacznie mniejsze zakłócenia w pracy w wyniku nieodrywania od niej zainteresowanych, umożliwia lepsze łączenie szkolenia teoretycznego z praktycznym wykorzystaniem wiedzy i umiejętności nabywanych w czasie szkolenia, umożliwia ukierunkowanie tematyki szkolenia na specyficzne zagadnienia BHP charakterystyczne dla danego zakładu pracy.
Organizator szkolenia BHP w formie samokształcenia kierowanego powinien zapewnić jego uczestnikom materiały pomocnicze (np. skrypty, przepisy prawne, pytania kontrolne, ćwiczenia itp.), które mają na celu umożliwić im opanowanie wiedzy oraz umiejętności przewidzianych w programie.

Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie BHP (Dz.U. nr 180, poz. 1860 ze zm.)


Co to jest wypadek przy pracy?
Aby wypadek został uznany za wypadek przy pracy konieczne jest jednoczesne spełnienie czterech warunków:

  • nagłość zdarzenia - przyjmuje się, że zdarzenie jest nagłe, jeśli nie trwa ono dłużej niż wynosi czas jednej zmiany roboczej,

  • przyczyna zewnętrzna - występuje wtedy, gdy wypadek wydarzył się w wyniku działania czynników zewnętrznych, nie związanych z organizmem poszkodowanego,

  • spowodowanie urazu lub śmierci - uraz jest to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika zewnętrznego (np. chemicznego, mechanicznego, termicznego, elektrycznego, promieniowania jonizującego, pola elektrycznego lub magnetycznego). Uraz lub śmierć stwierdza (potwierdza) lekarz,

  • związek z pracą - wypadek ma związek z pracą, jeśli pracownik uległ mu podczas lub w związku z wykonywaniem zwykłych czynności, albo poleceń przełożonych. Wypadek ma związek z pracą także wtedy, gdy poszkodowany działa w interesie pracodawcy nawet bez polecenia, lub pozostaje w dyspozycji pracodawcy w drodze pomiędzy siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy.


Co to jest wypadek traktowany na równi z wypadkiem przy pracy?
Wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy w zakresie uprawnień do świadczeń jest zdarzenie, w wyniku którego pracownik został poszkodowany:

  • w czasie trwania podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w definicji wypadku przy pracy, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostawało w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,

  • podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,

  • przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające w zakładzie pracy organizacje związkowe.


Jednocześnie muszą być spełnione pozostałe warunki uznania wypadku za wypadek przy pracy, mianowicie nagłość zdarzenia, przyczyna zewnętrzna oraz uraz lub śmierć.

Co to jest wypadek w drodze do pracy i z pracy?
Za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.
Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo iż droga ta została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się, oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu, drogę do miejsca lub z miejsca:

  • innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego;

  • zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych;

  • zwykłego spożywania posiłków;

  • odbywania nauki lub studiów.


Co to jest wypadek śmiertelny?
Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 167 z 2009 r., poz. 1322) - za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć poszkodowanego w okresie 6 miesięcy od zdarzenia.

Co to jest ciężki wypadek?
Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 167 z 2009 r., poz. 1322) - za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
W każdym przypadku, a zwłaszcza przy urazach nastręczających wątpliwości interpretacja należy do lekarza.

Co to jest wypadek zbiorowy?
Zgodnie z art. 3 ust. 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 167 z 2009 r., poz. 1322) - za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

Co to jest Karta Wypadku?
Karta wypadku jest od 2003 roku sporządzana zamiast protokołu powypadkowego jeśli poszkodowany nie był pracownikiem, ale był objęty ubezpieczeniem wypadkowym. Wynika to ze zmian w definicji wypadku przy pracy wprowadzonymi przez w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673, z późn. zm.). Wzór karty wypadku i informacje o trybie jej sporządzania zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (Dz. U. 2002 nr 236, poz.1992).

Zdarzył się wypadek - co dalej?
Warunkiem podjęcia procedury postępowania powypadkowego jest zgłoszenie wypadku. Obowiązkiem każdego pracownika jest zgłoszenie informacji o wypadku, zarówno jeśli uległ on temu wypadkowi, jak również jeśli był świadkiem wypadku lub się o nim dowiedział. Po otrzymaniu zgłoszenia kierujący przedsiębiorstwem powołuje zespół powypadkowy, który ustala okoliczności oraz przyczyny wypadku. Jeśli wypadek był śmiertelny, ciężki lub zbiorowy, to należy zawiadomić także inspektora pracy, prokuratora oraz jednostkę nadrzędną. Po zakończeniu prac zespołu powypadkowego należy sporządzić protokół powypadkowy (lub kartę wypadku) i statystyczną kartę wypadku przy pracy.

Wypadek przy pracy
Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy dokonują w pracodawcy w stosunku do ubezpieczonych, będących pracownikami, a w stosunku do pozostałych  ubezpieczonych podmioty określone w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 2002 nr 199, poz. 1673 ze zm.). Po wypadku zbiorowym, postępowanie powypadkowe prowadzi się dla każdego poszkodowanego oddzielnie.

Zgłoszenie wypadku
Osoba, która uległa wypadkowi przy pracy, jeżeli stan jej zdrowia na to pozwala, zawiadamia niezwłocznie o wypadku pracodawcę - zgłoszenie nr 1 lub inny podmiot, na rzecz którego wykonywała czynności, przy których doznała urazu - zgłoszenie nr 2.
Obowiązek zgłoszenia wypadku przy pracy ma każdy pracownik, który zauważył takie  zdarzenie w zakładzie pracy. Zgłoszenie wypadku powinno wpłynąć do przełożonego osoby poszkodowanej. Dla celów dowodowych zgłoszenie wypadku powinno być dokonane w formie pisemnej.

Zabezpieczenie miejsca wypadku
Pracodawca lub inny podmiot, na rzecz którego wykonywano czynności, przy których doszło do wypadku, jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy poszkodowanym oraz zabezpieczyć miejsce wypadku. Miejsce wypadku powinno być zabezpieczone przed wstępem osób niepowołanych, uruchomieniem bez potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które zostały wstrzymane w związku z wypadkiem, a także przed dokonywaniem zmian położenia maszyn i innych urządzeń technicznych oraz innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności i przyczyny. Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie innych zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca, w uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy, po dokonaniu oględzin miejsca wypadku oraz po sporządzeniu, jeśli zachodzi potrzeba, szkicu lub fotografii miejsca wypadku. Po wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym, zgoda ta może być wyrażona po stosownych ustaleniach z właściwym inspektorem pracy i prokuratorem, a w razie wypadków w zakładzie górniczym - także po uzgodnieniu z właściwym organem państwowego nadzoru górniczego. Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez zgody pracodawcy jest dopuszczalne, jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia albo zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.

Zawiadomienie o wypadku
Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o każdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeżeli może być uznany za wypadek przy pracy.

Powołanie zespołu powypadkowego
Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (postępowanie powypadkowe) dokonuje zespół powypadkowy, którego skład jest uzależniony od rodzaju wypadku i przyjętego u danego pracodawcy systemu realizacji zadań w zakresie BHP. Zwykle jest to kierujący komórką służby BHP oraz przedstawiciel pracowników lub zakładowy społeczny inspektor pracy ( jeżeli jest w zakładzie)
U pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby BHP, w skład zespołu powypadkowego wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby BHP albo specjalista spoza zakładu. W przypadku pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład tego zespołu, zamiast społecznego inspektora pracy, wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jeżeli pracodawca nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym, ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół, w którego skład wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy. Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, który miał miejsce na terenie innego zakładu pracy, dokonuje zespół powypadkowy powołany przez pracodawcę poszkodowanego, w obecności przedstawiciela pracodawcy, na którego terenie miał miejsce wypadek. Pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, w którym została poszkodowana osoba nie będąca jego pracownikiem, jest obowiązany w szczególności:
- zapewnić udzielenie pomocy poszkodowanemu
- zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób pozwalający na odtworzenie jego okoliczności i przyczyn
- zawiadomić niezwłocznie o wypadku pracodawcę poszkodowanego
- udostępnić miejsce wypadku i niezbędne materiały oraz udzielić informacji i wszechstronnej pomocy zespołowi powypadkowemu ustalającemu okoliczności i przyczyny wypadku.
Na wniosek pracodawcy poszkodowanego pracownika pracodawca, na którego terenie miał miejsce wypadek, może ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, a następnie dokumentację powypadkową przekazać pracodawcy poszkodowanego pracownika.

Postępowanie zespołu powypadkowego
Zespół powypadkowy ma obowiązek:

  • dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku

  • sporządzić szkice, fotografie miejsca wypadku itp.

  • przesłuchać poszkodowanego, jeśli stan jego zdrowia na to pozwala

  • dokonać przesłuchania świadków wypadku

  • zasięgnąć opinii lekarza, w szczególności sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami, oraz w razie potrzeby specjalistów

  • zebrać inne dowody dotyczące wypadku

  • dokonać prawnej kwalifikacji wypadku

  • określić środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.


Dokumentacja powypadkowa
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy osoby będącej pracownikiem, zespół powypadkowy sporządza
nie później niż w ciągu 14 dni od daty zawiadomienia o wypadku protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku (protokół powypadkowy), a przypadku osoby świadczącej pracę na innej  podstawie niż stosunek pracy - kartę wypadku. Sporządzenie protokołu powypadkowego bądź karty wypadku po upływie 14 dni, wymaga zamieszczenia w tych dokumentach informacji o przeszkodach i trudnościach uniemożliwiających dotrzymanie wymaganego terminu.
Zamieszczenie w dokumentacji powypadkowej
protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku bądź w karcie wypadkowej - stwierdzenia, że wypadek nie jest wypadkiem przy pracy bądź występują okoliczności mające wpływ na prawo poszkodowanego do świadczeń odszkodowawczych, wymaga szczegółowego uzasadnienia i wskazania na to dowodów.

Zatwierdzenie protokołu powypadkowego
Protokół powypadkowy podlega zatwierdzeniu przez pracodawcę poszkodowanego w ciągu 5 dni od dnia sporządzenia. Zatwierdzony protokół powypadkowy niezwłocznie doręcza się poszkodowanemu, a w razie wypadku śmiertelnego
jego rodzinie. Protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie dostarcza inspektorowi pracy Państwowej Inspekcji Pracy.

Zarejestrowanie wypadku
Pracodawca prowadzi rejestr wypadków przy pracy, na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych. Do rejestru wprowadza się następujące dane:

  • imię i nazwisko poszkodowanego

  • miejsce i data wypadku

  • informacje dotyczące skutków wypadku dla poszkodowanego

  • data sporządzenia protokołu powypadkowego

  • stwierdzenie, czy wypadek jest wypadkiem przy pracy

  • krótki opis okoliczności wypadku

  • data przekazania wniosku do ZUS

  • inne okoliczności, których zamieszczenie w rejestrze jest celowe.


Sporządzenie karty statystycznej GUS
Statystyczną kartę wypadku sporządza się na podstawie zatwierdzonego protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy albo na podstawie karty wypadku, w których stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem przy pracy lub wypadkiem traktowanym na równi z wypadkiem przy pracy. Kartę sporządza się według objaśnień GUS.

Część I karty sporządza się nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy lub w którym sporządzono kartę wypadku.
Część II karty, uzupełniającą, przekazuje się do urzędu statystycznego nie później niż z upływem 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia protokołu powypadkowego lub od dnia sporządzenia karty wypadku.

Zgłoszenie wypadku
Ubezpieczony, który uległ wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy, zawiadamia niezwłocznie o tym fakcie pracodawcę lub podmiot określony w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 2002 nr 199, poz. 1673 z poźniejszymi zmianami). Dla celów dowodowych zgłoszenie wypadku powinno być dokonane w formie pisemnej.

Dokumentacja powypadkowa
Ustalenie okoliczności wypadku w drodze do pracy lub z pracy jest dokonywane w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
Uznanie zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy następuje na  podstawie:

  • oświadczenia poszkodowanego, członka jego rodziny lub świadków co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia

  • informacji i dowodów pochodzących od podmiotów badających okoliczności i przyczyny zdarzenia lub udzielających poszkodowanemu pierwszej pomocy

  • ustaleń sporządzającego kartę wypadku w drodze do pracy lub z pracy.


Kartę wypadku pracodawca lub podmiot określony w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 30
października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. 2002 nr 199, poz. 167 3 ze zm.) sporządzają po ustaleniu okoliczności i przyczyn zdarzenia, nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje poszkodowany lub członek jego rodziny, a drugi przechowuje się w dokumentacji powypadkowej.
Odmowa uznania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy wymaga uzasadnienia.

Ocena ryzyka zawodowego
Pracodawca ocenia ryzyko zawodowe występujące przy wykonywanych pracach, w szczególności przy doborze wyposażenia stanowisk i miejsc pracy, stosowanych substancji i preparatów chemicznych, biologicznych, rakotwórczych lub mutagennych oraz zmianie organizacji pracy. Podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac.
Stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego środki profilaktyczne, metody oraz organizacja pracy powinny:

  • zapewniać zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników;

  • być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach struktury organizacyjnej zakładu pracy.


Pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych. Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać w szczególności:

  • wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;

  • datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

  • opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie:

- stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów,
- wykonywanych zadań,
- występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy,
- stosowanych środków ochrony zbiorowej i indywidualnej,
- osób pracujących na tym stanowisku.


 
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego